තාවකාලිකව අත හැරෙන සංසාරික බැඳීම්

"හමුවීම යනු වෙන්වීමේ ඇරඹුම ය.
හමුවීමේ සිට වෙන්වීම තෙක්,

සියල්ල පවතින්නේ බැඳීම් වශයෙනි.
සංසාරය පුරා පවතින ඇතැම් බැඳීම්,

තාවකාලික නැවතුමකින් නික්මෙන තෙක් රැගෙන විත්,
අත්හැර දැමීමට හැකිනම් එය බෝසත් කමකි."

සුළැඟිලි රන් හුයෙන් බන්දා ඇරඹූ ගමනක් නිම වන්නේ කපු හුයෙන් දෑඟිලි බැඳීමෙනි. සුදු සලු ඉන ඔතා කැටුව ආ ඔබට සමු දෙන්නට සිදුවන්නේ සුදු සලු මතක වස්ත්‍ර පුදා ය.

ප්‍රේමයෙන් සිපගත් ඒ තෙත් දෙතොල් කෙමෙන් කෙමෙන් උණුසුමෙන් ගිලිහෙයි.. විවරව පැවතීම වලකනු වස් මේ දෙතොල් නිකට වටා රැහැන් බැඳ, බැඳ ලනු හැර වෙන කුමක් කරන්න ද?

සඳට උපමා කල ඔබේ වත කමල ඇඳ ඇතිරිලි නම් වළා තිර ඇද වසා ලමි.


සඳ කිඳුරු දා කව මේ වැලපෙන්නේ කිඳුරිය නොව කිඳුරා ය.



අත් පැන් වඩා එරන් කෙමියෙන්
දෑත් සුළැඟිලි බැඳ රන් හුයෙන්
ඔතා ඉඟ සෙනෙහසින් සුදු සළු
කැටුව ආවෙමි පුදා කිරිකඩ

සසර මග අත්වැල ද ගිලිහුන
සඳ කිඳුරා ය මළ පොත ම කියවන
පෙම් බැඳන් ආ නීල දෙනයන
සිතේ දෑඟිලි තුඩින් පියවන

තෙත් ලවන් උණුහුමෙන් ගිලිහෙන
රැහැන් ඇද බැමි ලමි දෑලවර
ශ්වේත ඇතිරිලි වලා තිර ඇද
වසා වැලපෙමි සඳ කමල් වත

දෑත් සුළැඟිලි කපු හුයෙන් බැද
පැන් වඩා අනුමෝදනාවෙන්
පුදා සුදු සළු මතක වත්තං
සසරෙ හමුවන තුරා වෙන්වෙමි


Voice - Dumal Warnakulasuriya
Lyrics - Dimuthu Predeep Perera
Melody - Akshaya Indusara
Music Arrangement - Sanjeewa Dewapriya Samarakoon
Arhu and Piano - Dilshan Malitha Manaranga
Base Guitar - Shaluka Hettiarchchi
Background Voice - Kethaki Suraweera, Akshaya Indusara, Sanjeewa Dewapriya Samarakoon Recording - Dilantha Wasala at SL Wave Lab Studio
Mixing and Mastering - Dilshan Malitha Manaranga at DM Audio Labs Mirigama

ප්‍රේමය යළි නිපදවීම : විරහවේ ආලෝකය නම් සපුතන්ත්‍රීය ප්‍රේම ලෝකය

සුදර්ශන සමරවීර විසින් ‘‘සපු මල සුවඳමය‘‘ කෘතියට ලියූ ලිපියකි. 

එක් අතකින් ඔබට පුළුවනි පරිසමාප්තියේ සියලු ආස්වාදයන් හඹා යා හැකි කිසියම් ආකාරයක මනා ලෙස සැලසුම් කරන ලද විවාහයක් ලබා ගැනීමට. අනෙක් අතින් ඔබ අනුරාගය නොතකන්නේ නම්, ඔබට අත්කර ගත හැකියි ප්‍රහර්ෂයෙන් (pleasure) පිරුණු විනෝදකාමී ලිංගික සබඳකම්. මේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් බලන කල මම ඇත්තටම හිතෙනවා අද දවසේ ලෝකය තුළ ප්‍රේමය මෙම ගැටයට, මෙම විෂම චක්‍රයට හසු වී තිබෙන බව. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ප්‍රේමය පවතින්නේ අවදානමක. එය රැක ගැනීම සඳහා පෙරට ඒම දර්ශනයේ මෙන්ම අනෙක් ක්ෂේත්‍රයන්ගේද කර්තව්‍යයක්. එයින් බොහෝවිට අදහස් වන්නේ රිම්බෝඩ් කවියාද කී ලෙස ප්‍රේමය යළි-නිපදවිය යුතු වන බවයි. එය හුදු පවතින තත්වය පවත්වාගෙන යාම සඳහා වන ආරක්ෂණ ක්‍රියාවක් විය නොහැකියි. ලෝකය නව වර්ධනයන්ගෙන් පිරී පවතින අතර ප්‍රේමයද කිසියම් නව්‍ය වූවක් විය යුතුයි. ආරක්ෂාව සහ සුවපහසුවට එරෙහිව අවදානම සහ සන්ත්‍රාසය නැවත සොයාගත යුතුයි.

ඇලේන් බදියු 

මේ රචනයේ අරමුණ නව ලිබරල් පරිභෝජනවාදයේ සොඳුරු ගොදුරක් වන යොවුන් ආදරය දෙස අතීතකාමයකින් තොරව විවේචනාත්මකව බලන්නට කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රීගේ ගීත කලාවෙන් දාර්ශනික එළියක් ලබා ගැනීමට හැකිදැයි පරීක්ෂා කිරීමයි. කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී යනු ප්‍රේමය ගැන සුවිසල් ගීත සංඛ්‍යාවක් රචනා කොට රසික හදවත්හි පෙම් පහන් ඇවිලවූ සුන්දර ගී පද රචකයෙකි. ඒ පෙම් පහන් ආලෝකවත් වූයේ ඔහුගේ රචනාවලට තනු නිර්මාණය කළ අය හා කටහඬ ලබා දුන් කලාකරුවන් නිසා වන බව ඇත්තය. නමුත් මෙහිදී සපූගේ පද රචනාවලට සීමා වන්නට අපට සිදුවෙයි.

අවදානමෙන් මිදුණ අත්තටු : ආදරයේ අලුත් පිටු

අද අප අත්විඳින ස්ත්‍රී පුරුෂ ප්‍රේමය යනු අද අප ජීවත් වන සමාජයේ සංස්කෘතික තර්කණයේම ඵලයකි. එය අහඹු මිනිස් අභිමුඛවීමක අදිසි හටගැනීමක් නොව සැලසුම්කරන ලද ජීවිතයක නියත සොයාගැනීමක් දක්වා විතැන් වී ඇත. ගම, නගරය, පාසැල හෝ විශ්විද්‍යාලය, ආගමික ස්ථාන, බස් රථය හෝ දුම්රිය, රැකියා ස්ථානය ආදිය මෙන්ම අද කොම්පියුර් විද්‍යුත් තිරයද ආදර අවකාශයකි. නව ලිබරල් ධනවාදය විසින් මිනිසාගේ විවේකය ඇස්බැන්දුම්ශීලීව අහිමි කොට ඇති අතර ඔහුට සංස්කෘතික ජීවිතය යන්න “හුදෙකලා නිමේෂ” තුළ ගොඩනඟා දී ඇත. ෆේෂ්බුක් ඇතුලු සියලු සමාජ ජාල මාධ්‍ය එවැනි අවකාශවලට නිදර්ශන වේ. කාර්යබහුලත්වය නිසාම අපට අනෙක් අය සමග සුහද කතාබහකට, ක්‍රීඩාවක නිරතවීමට, සක්‍රීය දේශපාලනයේ නිරතවීමට, සාහිත්‍ය හා කලා සංවාදවල යෙදීමට, කඩේට ගොස් පත්තරයක් කියවීමට, පොතක් කියවීමට, සිනමා ශාලවකට ගොස් චිත්‍රපටයක් බැලීමට ආදී සංස්කෘතික ජීවිතය ගත කිරීමට ඇති කාලය ඉතා සීමිතය. ඒ නිසා පුද්ගලයාට තනිව ඉඳිමින් (කාර්යබහුලත්වය අතරේම) අර කී සංස්කෘතික කටයුතුවල නිරත වීමේ වාසනාව තාක්ෂණය විසින් උරුම කර දී ඇත. 

නමුත් ඒ වාසනාව ඇස්බැන්දුමක් බව පෙනෙන්නේ ආදරය වැනි මානුෂික අභිමුඛවීම් තාක්ෂණය විසින් මෙහෙයවන අන්දම දකින විටය. අද ෆේෂ්බුක් චැට්, ට්විටර්, ස්කයිප් ඇතුලු බොහෝ අවකාශ ආදරය මුණගස්වන අවකාශ ලෙස විශාල කාර්යක් කරයි. අනෙකාගේ සිරුර දැකීමෙන් හෝ තෙරපීමෙන් තොරව ලිංගික සුරතාන්තය ලබාගැනීම දක්වා වූ ආදර ප්‍රමෝදයක් මේ අවකාශ මගින් සලසයි. ඉන් අදහස් වන්නේ ඉහති කී ගම, නගරය, මගතොට, පාසැල් හෝ විශ්වවිද්‍යාල, රැකියා ස්ථාන ආදී මිනිස් අවකාශ තුළ ආදරය කරන්නේ නැති බව නොවේ. සංකල්පීය වශයෙන් වර්තමානයේ ආදරය අත් කරගෙන ඇති රූප විපර්යාසයයි. පරිණාමයයි. මේ පරිණාමය විසින් අත් කර දී ඇත්තේ මොනවාද? 

මෙවන් තත්වයක ආදරය කිරීම සාපේක්ෂ වශයෙන් ආරක්ෂා සහිතය. වියදම් අඩුය. අවධානම් දැරීමේ ප්‍රමාණයද සෑහෙන අඩුය. අනිත් අතට තමාගේ සැබෑ ස්වරූපය වෙනුවට තමා විසින්ම නිර්මාණය කළ ප්‍රතිරූපයක් මතින් සතුට සොයා යා හැකිය. ඔහු හෝ ඇය නොගැලපෙන්නේ නම් වහා අමතක කර දැමිය හැකිය. සිත් වේදනා අඩුය. මේ අර්ථයෙන් බලන කල මේ තත්වය ආදරයේ පෙර නොදුටු සුවපහසු කලාපයකි. ඒ අනුව අපේ සමාජය අද දුක් විඳීමකින් තොරව පරිසමාප්ත ප්‍රේමය ලබා ගන්නා බවක් බැලූ බැල්මට පෙනෙයි. ආදරය නිසා දීර්ඝකාලීනව වේදනා විඳින අය දැන් අඩුය. ආදර සබඳතා ලියලන තරමින්ම ආදර සම්බන්ධතා ලිහෙයි. ඒ සබඳතා ඉක්මනින් දියවී යන නිසාය. එසේ දියවන්නේ මේ ලිබරල් ධනවාදයත් සමග සබඳතාවල ස්වභාවය සබන්මය ස්වභාවයක් ගැනීම හෙවත් ද්‍රවශීලතාව ඉතා ඉහළ ප්‍රතිශතයක් ගැනීම නිසාය. 

මෙම රචනය සඳහා දාර්ශනික ආවේශය සපයා ගන්නා මීට වසර කිහිපයකට පෙර කෞශල්‍ය කුමාරසිංහ සහ විදුර ප්‍රභාත් මුණසිංහ එක්ව පරිවර්තනය කළ “ප්‍රේමය පසසනු වස්” නම් කෘතිය ප්‍රේමයේ පරිණාමය වෙත එල්ල කළ වෙඩිමුරයකි. එය ඇලේන් බදියු නමැති සුප්‍රකට දාර්ශනිකයා නිකොලස් ස්ට්‍රෝන් සමග සම්මුඛ සාකච්ඡා මාලාවක් වන In Praise of Love නම් කෘතියේ පරිවර්තනයකි. මේ කෘතියේදී ශ්‍රේෂ්ඨ දාර්ශනික ඇලේන් බදියු මෙසේ කියයි. “මට ඒත්තු ගන්වනු ලැබ ඇති පරිදි ප්‍රේමයට පූර්ණ අවධානම් විරහිත පදනමක් මත ලබා දෙන තිළිණයක් බවට පත් විය නොහැකියි.” 

පෙමට පැමිණෙන බාධා: සදා රස දෙයි සාදා

ඉතිහාසයෙහි සියලු යුගවලදීම, තෘප්තියෙහි මාවතෙහි ඇති ස්වභාවික බාධකයන් ප්‍රමාණවත් නොවූ සෑම විටකදීම ආදරය රසවිඳීමට හැකිවනු පිණිස මිනිස් වර්ගයා විසින් සම්ප්‍රදායානුකූල බාධකයන් ස්ථාපිත කෙරේ යන්න මනෝවිශ්ලේෂණයේ එන අදහසකි. මෙහිදී ඇඟවෙන්නේ ආදරයට පැමිණෙන නොයෙක් බාධා ආදරයේ ස්වභාවයෙහි අනිවාර්ය අංගයක් බවයි. එනම් ආදරයට බාධා නොමැතිව පැවැත්මක් නැත යනුයි. ලෝකප්‍රකට පරමාදර්ශී ආදර කතා එසේ පරාමාදර්ශී වීමට පෙම්වතුන්ට පැමිණෙන බාධා සැබැවින්ම බලපායි. රෝමියෝ-ජුලියට්, රාමා-සීතා, රාධා-ක්‍රිෂ්ණා, දස්කොන්-ප්‍රමිලා, සාලිය-අශෝකමාලා ආදී පුරාකතා ඒ වග සපථ කරයි. ඒ නිසා සැබෑ ආදරයේ නියතියක් ලෙස “ආදර බාධා” බාධාවකින් තොරව වැඩ කරන බව මට හැඟේ. ඒවා සංස්කෘතික තහංචි, නීති, කුල-මල ප්‍රශ්න, වයස හෝ උස-මිටි ප්‍රශ්න, මුදල්-දේපළ හෝ සමාජ තත්වය පිළිබඳ ප්‍රශ්න, භූගෝලීය සහ ප්‍රාදේශීයවාදී ප්‍රශ්න, පවුල්වාද හෝ නෑකම් පිළිබඳ ප්‍රශ්න ආදී නොයෙක් බාධාකිරීම් වන්නට පුළුවනි. එහිදී මේ සියලු බාධා දරාගෙන දිගින් දිගටම ආදර සම්බන්ධතාවක් පවත්වා ගැනීම සන්ත්‍රාසජනක වැඩකි. ප්‍රේමයට එන සියලු බාධක ඉවසමින් ආදර බැම්ම රැකගැනීම නම් අවධානම් දැරීමේ ක්‍රීඩාව පෙම්වතුන්ට ආගන්තුක දෙයක් නොවුණත් අද එවැනි අවධානම් දැරිය යුතු ආදර කලාප ලෙහෙසියෙන් හමු නොවේ. ඒ බාධා ජයගැනීම සඳහා විකල්ප ආදර අවකාශද ඕනෑවටත් වඩා නිර්මාණය වී තිබේ. නිර්මාණාත්මක සාහිත්‍යයේ යම් පිරිහීමක් (මා සිතන හැටියට නම් වෙනසක්) ඇතැයි පවසන විට ඉහත තත්වය ගැනද සිතිය යුතුය.

ප්‍රවීණ ගේය පද රචක කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී 

දැන් අපි සපූගේ ගීත රචනා කලාව වෙත එමු. මා දකින හැටියට සපුතන්ත්‍රීගේ ප්‍රේම ගීතාවලියේ එන වැදගත්ම ලක්ෂණයක් නම් ඒ සියලුම ප්‍රේම ගීත පාහේ “තම ආදරයට බාධා සහිත” පෙම්වතෙකුගේ ප්‍රකාශන වීමයි. නමුත් මා දන්නා ඔහුගේ කිසිම ගීයක කුලය, මුදල් ප්‍රශ්න ආදී සමාජ සාධක බාධක ලෙස නිරූපණය කරන බවක් සෘජුව නොපෙනෙයි. ප්‍රේමවන්තයන්ට ඇති වන බාධාව සෑමවිටම පාහේ සඟවා තැබෙයි. එය ස්ත්‍රියගේ චපලකම නිසා හෝ පුරුෂයාගේ නොසැලකිල්ල නිසා බිඳුන ආදරයක්ද නොවේ. 

සඳයි තරුවයි ලෙසින් ඉන්නට

නිසංසල අහසේ 

පෙරුම් පිරුවද වරම් නොලැබුණු 

අසන් පෙම්වතුනේ 

ඔබේ පුවතයි මේ 

.................................

නදී ඇළ දොළ හඬා වැළපී

ගෙන ගියේ ඔබෙ ස්නේහයයි 

සයුරු රළ පෙළ හැපී වෙරළේ 

සොයන්නේ ඒ ප්‍රේමයයි.. 

ප්‍රේමය යනු ඒ සොයා යාමේ මහා ව්‍යායාමය බව මටත් නිතර සිතේ. මේ ගීතයේ නම “සඳයි තරුවයි” වීම අප ඉහත විස්තර කළ කාරණය සාහිත්‍යරූපිකව කියාපායි. පුන් සඳ දිලෙන දා තරු නැති අතර තරු දීප්තියෙන් බබළන්නේ සඳ ඇබින්දක් නැති අමාවක දවසේය. අඩ සඳ සමග හෝ එකම අහසක සරන්නට නම් චන්ද්‍ර රැස් කදම්බයෙන් බෙහෙවින් ඈතින් සිටිය යුතුය. ආදරය වැඩියෙන් ලියලන්නේ දුරින් ඉන්නා විටයැයි කියන කල්පනාව සත්‍යයක් බව හඟවන්නට සපූගේ මේ “සඳයි-තරුවයි” අපව මෙහෙයවයි. “නිසංසල අහසක සඳයි තරුවයි” ලෙස එකට සිටීමේ අති සුන්දර-රොමැන්තික අදහස ආදරය පිළිබඳ මනෝවිශ්ෂණ පර්යාලෝකය හමුවේද සත්‍යයකි. අප ඉල්ලන ප්‍රේමය සඳහා ඇති බාධාවන් අඳුර සහ ආලෝකය වෙයි. අඳුර සහ ආලෝකය කරන්නේ අර නිසංසල අහසක සඳයි තරුයි එකට සිටීමේ ආදර සිහිනය බිඳ දැමීමයි. ඒ අහමි වරම ප්‍රාර්ථනා කිරීම ආදරයේ ස්වභාවය බව සපූගේ ගීත කලාවෙන් අපට කියයි. 

සපූගේ ඉහත “සඳයි-තරුයි ”ගීතයේ දෙවැනි ඛණ්ඩය ඇසුරින් අපි ආදරය පිළිබඳ මේ සංවාදයට අගුලු ලා තවත් අඩවියකට ඇතුලු වෙමු. 

ලොවම එකවර දකින්නට ඔහු

යොමු කළේ ඇයගේ නෙතයි 

ලොවට රහසින් හඬන්නට ඈ 

හුරු කළේ ඔහුගේ සිතයි.. 

වෙනස්කම් අතර අභිමුඛවීමක්: දෙකෙහි ජවනිකාව නම් ප්‍රේම ප්‍රපංචය

මෙය ඉතා පළල් ලෙස කළ යුතු සාකච්ඡාවක් වුවත් සපූගේ ගීතය වෙත එළඹීමේ වුවමනාවේ සිට දෙකෙහි ජවනිකාව සාරාංශගත කරමු. “ප්‍රේමය යනු හුදෙක් දෙදෙනෙක් හමුවීම සහ ඔවුන්ගේ ඇතුළට නැමුණු සම්බන්ධතාව පිළිබඳ වූවක් නොවෙයි. එය ගොඩනැංවීමක්. එනම් තව දුරටත් එකෙහි දෘෂ්ටිකෝණයෙන් නොව දෙකෙහි දෘෂ්ටිකෝණයෙන් නිර්මාණය කරනු ලබන ජීවිතයක් ” යනුවෙන් ඇලේන් බදියු කියයි. ඔහු දෙකෙහි ජවනකාව නමින් විස්තර කරන්නේ දෙදෙනා එක්ව ගොඩනගන ඈඳුතු දෘෂ්ටිකෝණයයි. බදියුගේ එළියෙන් මා එය ඈඳුතු දෘෂ්ටිකෝණයක් ලෙස පවසන්නේ ලෝකය දෙස තමාගේ සහ අනෙකාගේ යන දෘෂ්ටිකෝණ දෙකෙන්ම ලෝකය එකවර බැලීම ආදර ජවනිකාවේදී සිදු වන නිසයි. ඒ අනුව පෙම්වතුන්ගේ නෙත්-සිත් අනෙකාගේ දුක වෙතද සැපය වෙතද නාභිගත වෙයි. ඔහු/ඇය තම පෙම්වතා?පෙම්වතිය සමග එක්ව සිනාසෙයි.එක්ව හඬයි. ආදරය පිළිබඳ මේ දෙකෙහි ජවනිකාව ඉතා වැදගත් එළඹුමකි. ශාක් ලැකාන් ප්‍රකාශ කළ ප්‍රේමය තුළ අනෙකා උත්සාහ කරන්නේ “අනෙකාගේ පැවැත්ම” වෙත ප්‍රවේශ වීමටය යන අදහස සමගද මෙය නෑකම් කියයි. එබැවින් අපට පෙනෙන්නේ ආලඅරුමැසිත්වයට නැංවූ විරහ ගීයක වුව ආදර රහස් දාර්ශනිකව සැඟවී ඇති බවයි. 

බදියුට අනුව මෙය “අනෙකා” වෙනුවෙන් “මම” අමතක කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් නොවේ. මා සිතන්නේ එය අනෙකාගේ ජීවිත සුබ සිද්ධිය උදෙසා තමන් සමුගෙන වෙනත් අයෙකුට සිය ආදරවන්තයා පරිත්‍යාග කරන ආකාරයේ පරිත්‍යාශීලි තවුස්දමක්ද නොවන බවයි. අඩුතරමින් ආයුකාලයට සාපේක්ෂව ආලය සදාකාලිකය. බදියු මෙසේ කියයි. “ප්‍රේමය යනු නොනැසී පවත්වා ගැනීමේ මුරණ්ඩු ආශාවද වනවා. නමුත් එය ඊටත් වඩා නොදන්නා කාලාන්තරයක් සඳහා වන ආශාවයි.” 

කෙසේවෙතත් දෙදෙනෙක් අතර ඇති වන ආදරය “වෙනසකට” මුල පුරන අතරම එසේ පෙමින් හමුවන දෙදෙනා බොහෝවිට වෙනස්කම් සහිත අය බවද අපේ ප්‍රේම කතන්දර ඉතිහාසයෙන් පෙනේ. ප්‍රසිද්ධ පෙම් පුරාකතා බොහෝ ඒවායෙහි පෙමින් බැඳෙන්නේ වෙනස් පන්තිවල, වෙනස් කුලවල, වෙනස් සමාජ තත්වයන් සහිත අය බව පෙනේ. මෙසේ වෙනසක් සහිත පෙමින් බැඳෙන විට බාධා වැඩිය. ආදරයට මෙසේ බාධා ඇති කරන සමාජ සම්මතයන්, සාමාජ සමබ්න්ධතා ධූරාවලිය දෘෂ්ටිවාදීමය ලෙස ආරක්ෂා කරන්නේ පවුල, ආගම, අධ්‍යාපනය සහ විවිධ කුල-ගොත් සංස්කෘතිකමය තහංචි හා ව්‍යවස්ථාපිත නීති(සමලිංගික තහනම) විසිනි. පවුල ඇතුලු මේ රාජ්‍ය දෘෂ්ටිවාදී උපකරණ “ආදරය අහිමි කිරීමේ” ව්‍යාපෘතියක නිරන්තරයෙන් නිරත වන්නේ ආදරය මගින් කිසියම් සමාජ ක්‍රමයක් ඒ අයුරින්ම යළි නිපදවීමට බාධා පමුණුවන නිසාය. මේ නිසා සෑම විටෙකම කිසියම් සංස්කෘතියක හෙජමොනිය අතට ගත් අය (කිසියම් සමාජ ක්‍රමයක් හැසිරවීමේ නායකත්වය උසුලන අය) ක්‍රියා කරන්නේ ආදරය කිරීම වැළැක්වීමටය. වෙනස්කම් ඇති වීම පවතින ක්‍රමයට වෙහෙසකි. නමුත් ආදරය උපදින්නේම දෙමුහුං-දෘෂ්ටිකෝෂණයකිනි. එනම් වෙනසේ දෘෂ්ටිකෝණයෙනි. (තමා තනිව සිතන අයුරින් නොවේ) මේ අර්ථයෙන් ආදරය කිරීම යනු සෘජු දේශපාලනික අරගලකි. ඇලේන් බදියු අවදානම් දැරීම මගහැරීමෙන් ආදරයද වියැකෙන බව ප්‍රකාශ කරන විට මට මේ ටිකත් සිතේ. 

හෙජමොනිය දරන අය සමාජයේ වෙසෙන අයගේ දෘෂ්ටිවාද හසුරුවන නිසා සැබෑ ආදරයට වුව බාධා එන විට ආදර සබඳතාව බිඳී යාමට ඇති ඉඩ වැඩිය. සබඳතාව බිඳුනද ආදරය ලියලයි. ආදරය ලියලන විට විප්‍රලම්බය මෝරයි. සපූ ගී ලියන්නේ එවන් විරහවක රොමැන්තික ඉසව්වක සිට බව පෙනේ. 

සඳේ සුවඳයි සුව ගෙනාවේ

සැඳෑ මඳ අඳුරේ 

හදේ පැතුමයි හුදෙකලාවේ 

සදා රජ වූයේ 

අරාජික මා 

මනෝ මන්දීරේ 

අහිමි ආදරය වුව රොමැන්තික ලෙස දකින්නට සපුතන්ත්‍රී දක්වන නැමියාව ඔහු සිය ගීතවල බස හසුරුවන ආකාරය මගින් පෙනේ. බලන්න;

රතු රෝස මල් යායේ

මුදු සීත පිණි වෑහේ 

ඔබ හා මෙමා 

ගෙවු ඒ යුගේ සිහිවී 

කඳුළැල් ලෙසින් මුදු සීත පිණි වෑහේ 

රතු රෝස මල් යායක මුදු සීත පිණි වෑහීම සොබාදහමේ මනරම් දසුනකි. සපුතන්ත්‍රීගේ උපමාව නිසා අහිමි වූ ආදරයේ රොමැන්තික ලස්සනක් තැවරේ. 

දැන් අපි මේ රචනයේ අවසානය කරා ළඟා වෙමින් සිටිමු. ඒ සඳහා ප්‍රේමය පිළිබඳ එකිනෙකට පරස්පර අර්ථකථන තුනක් කෙටියෙන් විමසමු. 

01. ප්‍රේමයේ පරම සතුට වෙතම හැරුණු රොමැන්තික අර්ථ නිරූපණය. “ඉතා සැහැල්ලුවෙන් ප්‍රේමයේ පරමානන්දය විඳීම” යන්න මේ අර්ථ නිරූපණය කෙටියෙන් විස්තර කළ හැකි ආකාරයකි. 

02. ප්‍රේමය අවසානයේ ගිවිසුමක් බවට තර්ක කරන වාණිජමය හෝ නෛතිකමය බැඳීමක් ලෙස කරන අර්ථ දැක්වීම. මෙකල වැඩි වශයෙන් දකින්නට ලැබෙන ස්ත්‍රී-පුරුෂ පෙම් සබඳතා මේ සීමාවේ තිබෙන බව පෙනේ. 

03. ප්‍රේමය මායාවක් බව සිතන සංශයවාදී අර්ථකථනය. අද බොහෝ අය මේ මතයේද සිටියි. ආදරය යනු බොරුවක් බවත් කෙනෙක් ආදරයෙන් දුක් විඳින්නේ නම් ඒ තමාගෙන්ම වරදින් බවත් තර්ක කරන මේ අය නිසා ඉතා තාවකාලික පෙම් සබඳතා සහ උපයෝගීතාවාදී සබඳතා නිර්මාණය වෙයි. 

දැන් බදියු කියන්නේ මේ කිසිදු අර්ථකථනයකට ආදරය නිවැරදිව තේරුම්ගත නොහැකි බවයි. එමෙන්ම දෙදෙනෙකු සැබෑ ලෙස පෙම් කරන්නේ නම් ප්‍රේමය “හැමදාම” පැවතිය යුතු බව ඔහු සිතයි. පරිභෝජනවාදී සමාජයක එවැනි ප්‍රේම ප්‍රාර්ථනා ඇතැයි සිතීම විකාරරූපී අදහසක් වුවත් සපූගේ ගීයට, නොසිඳි පෙමක දිස්ටියක් ආරූඪ වී ඇති සැටියෙන් මම මත් වෙමි. 

හදේ කොතැනක හෝ හිඳී ඔබ

නිදා නොනිදා මෙන් 

බලා අවසර සොයා කල් දැන 

වෙලා හස රැහැනින් 

පෙළයි මා, මුදා සුව දැහැණින්. 

සයුර ඉම රත් සිතිජ රේඛාවේ මියෙන හිරු සේ මා සිත තලා පලා ගිය ඇගේ මතකය, මා හද ගිම් අඳුරේ ගිලී දැවෙන බව මේ ගීයේ කියවෙයි. එහෙත් සපූගේ ගීතාවලියේ කිසිදු තැනක සිය පෙම්වතිය/පෙම්වතා වෙත වෛරයෙන් බලන සේයාවක් දිස් නොවේ. සම්ප්‍රදායන්, සම්මතයන් සහිත තමා නොවන මහා අනෙකා වන සංස්කෘතික බැම්මෙන් මිදී උත්තර සංස්කෘතික ප්‍රේමයක සංවේදනා අවුළුවන පෙම්වතුනට ලෝකයාගේ බාධාකිරීම් හමුවේ සිටින්නට වන්නේ සපූ කියූ ලෙසින්මදැයි මට සිතේ.

මං මුලාවී ජීවිතේ අපි

ළංවෙලා ඉමු මේ ලෙසින් 

තවත් පෙම්වතියන් 

පෙම්වතුන් 

එනතුරා මේ මාවතේ 

ගමන් මග විමසා අපෙන් 

මගේ කැමතිම සිංහල පෙම් ගී අතර ඇති මේ යුග ගීය ඉතා අපූරු තැනක ආදරය පිහිටවන බව පෙනේ. ජීවිතය මං මුලා කර ගැනීම ඉතා සුන්දර වරත්තුකාර වැඩකි. ජීවිතේට මෙතෙක් පාරවල් සාදා දී ඇත්තේ සංසකෘතිය විසිනි. පාරවල් යනු අප යා යුතු මගයි. “යා යුතු මං” සංස්කෘතිය විසින් අපට තනා දී ඇති ඒවා මිස අප විසින් සකස් කරගත් ඒවා නොවේ. ඒ පාරවල් ජනවාර්ගික, කුල-ගොත්, ප්‍රාදේශීයවාද, සමලිංගික-විරුද්ධ ලිංගික ආදී නොයෙක් බෙදීම් ප්‍රතිනිෂ්පාදනය කිරීම අරමුණු කරගත් ඒවාය. සැබෑ ආදරය උපදින්නේ ඒ සියල්ලට වෙනස් වෙනසක දෘෂ්ටිකෝණයෙනි. ඒ නිසා මෙතෙක් තනා දී ඇති පාරවල්වල ඇවිද ආදරය සිඳගන්නවාට වඩා මංමුලා වීම අර්ථවත්ය. බදියු මෙසේ කියයි. “සැබෑ ප්‍රේමය යනු කාලය, අවකාශය සහ ලෝකය විසින් ගොඩනංවනු ලබන බාධකයන් හමුවේ සමහරවිට වේදනාකාරී වුව කල්පවත්නා ලෙස විජයග්‍රාහී වීමයි”. ඒ නිසා සපුතන්ත්‍රීය ප්‍රේම ලෝකයේ මං මුලා වන්නට මම කැමැත්තෙන් පසුවෙමි.

මේ ලෙසින් සසරේ පුරා අපි

ළංවෙලා සිටියේ හදින් 

හෙටත් අද වාගේ 

බලා හිඳිමු 

සිත් සතන් නැති ලෝකයා 

පෙම් සුවේ දකිනා තුරා 

සකල ලෝකවාසී ජනයා එක්වී ප්‍රේමයේ උත්තර සංස්කෘතික බව ඒකමතිකව පිළිගත් දිනෙක, පෙමට බාධා නැති ආදරයේ කොමියුනය බිහි වෙනු ඇත. සංසාරයක් කියා දෙයක් නොඅදහන මට එවැනි දිනක පෙම්වතෙකු වීමට අවසර නැති නිසා සසර වසන පෙම්වතුන් වෙනුවෙන් පෙමට සදා රස සාදා දෙන බාධක මැද සපූ හා අද හදවතින් මම සිනාසෙමි.

සුදර්ශන සමරවීර

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ

බදියු, ඇලේන්. ප්‍රේමය පසසනු වස් (පරි:කෞශල්‍ය කුමාරසිංහ සහ විදුර මුණසිංහ), සංහිඳ. 2013

සලෙකල්, රෙනාටා. ආදරයේ සහ වෛරයේ ස්වරූප(පරි:නිශාන්ත කුලරත්න), සංහිඳ.2011

‘‘තීර්ථය - කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී ගීතාවලෝකන‘‘ ගී රස වින්දන වැඩසටහනේ අවසන් ගීතය ‘‘මිනිසා සුවඳයි මල සේ‘‘
ගැයුමට එක් වූ සුනිල් එදිරිසිංහ, දුමාල් වර්ණකුලසූරිය, මීනා ප්‍රසාදිනී සමඟ
ගේය පද රචක කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී සහ වැඩසටහනේ සම්ප්‍රවේශක ප්‍රවීණ ගේය පද රචක නිලාර් එන් කාසිම් 

පරම්පරා ගණනාවක් හඬවන්න " උන්මාද පෙම්වන්ති මා" සූදානම්.

තීර්ථයේ අපි තරමක නිහැඬියාවකින් පසු තවත් ආකාරකින් ඔබ හමුවට පැමිණීමට සූදානම් වී සිටිමු. මෙවර නැවුම් ගීතයක් ඔබ වෙත තිළිණ කිරීමටයි අප උත්සාහය. මංජුල වෙඩිවර්ධනගේ පන්හිඳෙන් කරදහි මතට පත්වූ වේදනාව, ඒ ලෙසම විඳි නාලක අංජන කුමාර සංගීත උපකරණ හඬවා බිහි කල ගී තනුව, මීනා ප්‍රසාදිනීගේ දුක්ඛ ගායනාවක්ව පරම්පරා ගණනාවක් අප හැඬවීමට සූදානම් ය.

අද රැයෙහි ඈ හමු නොවෙයි...

ප්‍රේමය බිඳ වැටීම නිසා කෙනෙකු තාවකාලිකව හෝ උමතු නොවේ නම් ඒ අවසන් වූයේ ප්‍රේමයක් විය නොහැකිය. ප්‍රේම කතාවක් අවසන් වූ පසුව, ඇති වෙන විඳවීම ගිම් කල සූර්ය තාපයේ දැවීම හා සමකල කල්හී සඳ එළියකි. ලාදුරු, අඳුන් ගැල්වූ තරම් සනීප වේදනාවකි. ප්‍රේමයෙන් උමතු වූවෝ සියදිවි නසාගන්නේ ඒ නිසාය. මනෝ විශ්ලේෂණයේ පැනෙන 'මරණ ආශය' එය අත්පත් කර ගැනීමෙන් අවසන් වන්නේ එනිසාය. එවිට නිස්සාර භාවය නිස්සාරත්වයට පත් වේ. කෙනෙකුට නිබ්බිද ඥානය පහළ වීමට ද එය ප්‍රමාණවත් ය. ප්‍රඥාව අහිමි අපි ප්‍රේම ප්‍රහර්ෂය අහිමි වීම නිසා කණගාටුවට පත් වෙමු, වේදනාවට පත් වෙමු.

අද රැයෙහි ඈ හමු නොවෙයි

මම ඇය අත්හළෙමි

එනිසා මම ෆුගු වළඳමි.

-‍යුසා බුසොන්-

ඉහත හයිකුව, ජපානයේ ප්‍රේමය බිඳවැටීම ගැන ලියවුන හොඳම කවියක් ලෙස සැලකේ. ෆුගු හෙවත් පේත්ත සෂිමි නිසිලෙස සකස් නොකළ හොත් එහි විෂ මාරාන්තික විය හැකිය. ‍යුසා බුසොන් මෙහි ලියන්නේ පේත්ත සෂිමි වැළඳීම නිසා මරණය අත් වීමට හැකිය යන අනුමානය පමණක් නොවේ, ඔහු සිය කැමැත්තෙන් ෆුගු වළඳන්නේ මරණ ආශය, මරණය තමන් ප්‍රිය කරන මාර්ගයකින් අත්පත් කරගැනීම වේදනාවට පත් හදවතක උරුමය බව පෙන්නුම් කරමිනි.

ගීත ගෝවින්ද, මේඝ දූත ආදී මහා කාව්‍ය බිහිවන්නේ ද, රාමායන, ජානකීහරණ මධුර වන්නේ ද, ප්‍රේමය බිඳවැටීම නිසා ඇතිවෙන හිත් වේදනාවන්ට කරුණාවේ, වීරත්වයේ හා කාව්‍යකරණයේ පලිප්පු ලෑම නිසාය. ඒවා කොතරම් සාර්ථක ද කිවහොත් පසුකල විප්‍රලම්භයේ උපමා  බවට පත් වීමට ඒ එක් එක් කාව්‍යයක් සමත් විය. හයිකුවක සිට මහා කාව්‍යයක් දක්වා හැම තැනකම යුවජන හෘදය විදාරණය කරමින් පවතින වියෝ වේදනාව තවත් ආකාරයකින් ප්‍රකාශ කළ හැකි වන්නේ වියෝවට දහසක් අරුත් ඇති නිසාය.

සුනිල් දයානන්ද කෝණාර, ලංකාවේ සිටින මධුර පද රචනා හා සංගීත රචනා මවන කාව්‍යක්කාරයෙකි. දිනක් ඔහු හා කොටදෙණියාවේ මාඔය අසල තැනෙක හිඳ හිරිගඩු පිපෙන සංවාදයක නිරත වීමට හැකි විය. ඔහුගේ අතැඟිලි හාමෝනියම් යතුරු අතර දිවෙමින් දහස් වරක් අසා ඇති ගීයක ප්‍රවේශ වාදනය විලම්බ ලයකින් වාදනය කරයි. 'මේවා තමයි මෙලඩි.' ඔහු කියයි.  

මේ මධුර තනුව ගැන තවත් සහතික කුමටද. ඔහු එකවරම නවතියි. 'මෙහෙම වචන.. මේවා කොහොම ලිව්වද මන්දා?' ඔහු ඇස් පියා ගනි..

එපා හිරු පායන්න -අදින් පසු මගේ ලොවට

අදයි අවසන් දවස - ඇගෙන් මා.. මගෙන් ඈ සමුගන්න..

මාඔය අසබඩ හීතල පමණක් නොව එතන නොවූ වික්ටර් රත්නායකගේ කටහඬ හා ධ්වනි මාත්‍රව පෑහුණු ගැයුම නිසා මුලු දිනයම අලු පැහැයකින් වසා ලූවා වැනි විය. ඉර එළිය නැවතී ඇත. අහසේ ඇත්තේ අලු පැහැ මන්දාරමකි, මාඔයේ දිය අඳුරු බොර පැහැයකි. උණ පඳුරු අස්සේ හේඩාව තවත් දැඩිවේ, හුදෙකලා මසෙක් ගංදිය මට සුළියක් නංවා පත්ලට යන්නේ සාංකාවකින් හිත පුරවමිනි.

සැඳෑ තරු නොදිලෙන්න - සරා සඳ  නොනගින්න

වෙලී යුගඳුර සතර - අනු දිසා ගිලගන්න

ගලා යන නදී දොළ මිදී - මිදී නැවතී ඉන්න

'මහ පුදුම ආවේගයක් නේ මේ', සර්පිනාවේ යතුරු පුවරුවේ ස්ථායි ස්වර සංයෝජනයක් මත ඇඟිලි පිහිටුවන ඔහු මෙසේ කීවේය. 'මේ වගේ ආත්මාර්ථකාමියෙක්, ඉර පායන්න එපා කියල නිකන් ඉන්නේ නෑ, මුලු ලෝකෙම කළුවර වෙලා යන්න යන්න කියල නෙ කියන්නෙ. හතර දිසා අනුදිසා කලුවර වුනාම.. මෙහෙම ආත්මාර්ථකාමි කමක්..'

ඔහු නැවතත් ගයයි..

ලියමඬුලු තුරු සිරස - එපා මල් පළඳින්න

වසන්තය නිමා විය - කොවුලනේ ගොලුවන්න

සොබාදම් නෑසියනි සැලී - සැලී කම්පා වන්න

 

ඔහු නැවත නැවතත් එක් එක් කොටස් ගයමින් ගීතයේ සමස්ත ආවේගය හා වේදනාව අප හා බෙදා ගත්තේය. පදරචනයේ හා සංගීත රචනයේ කෙළ පැමිණි සංගීතකරුවෙකු වශී කළ ගීයකට ඔහුගේ මුවින්ම සවන් දෙමින් මාඔය ඉවුරේ ගල්ගැසුණු මොහොත ජීවිතාන්තය දක්වා ස්මරණය කළ හැකි අත්දැකීමකි. ගී පද රචනාව, එහි තනුව ගැන අපි පැයක් පමණ කතා කළෙමු. රසවින්දෙමු. ඒ අතරේ නැවත නැවත ස්ථායි ස්වර සංයෝජනය මත පිහිටා, ලෝක විනාසය ප්‍රාර්ථනා කරන තරුණයාගේ හර්ද තාපය ගැන සංවේදී වීමු.

'කවුද සින්දුව ලිව්වේ?' එතන සිටි බාල වයසේ එකෙක් ඇසුවේය.

කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී..

මට කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී මුලින්ම හමුවුණේ 1990 ඔක්තෝබර් මාසයේ බව සැක නැති කරුණකි. 'සිංග්ලංකා දශකය' ප්‍රදර්ශනයට පටිගත කිරීමේ ඉතිහාසය ගැන තොරතුරු සම්පාදනය කළ කොලු රැළෙන් එකෙකු වූ මට ඉතා පිළිවෙලට ඇඳ පැළඳ සිටි කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී දැකීම ඉතා වැදගත් අත්දැකීමක් විය. ඔහුගේ අනෙක් ගීත නිසා ලද වින්දනය හා සුනිල් එදිරිසිංහට ඔහු ලියූ 'හදේ කොතනක හෝ' ගීය නිසා ඔහු අප අතර ජනප්‍රිය ගී පද රචකයෙක් විය.

ඔහු ගේ ගී රචනා, නිම්න සංරචකයේ ගීත හෙවත් සිත සනසවන ගීත බවට මම සිතමි. එපා හිරු පායන්න ගීයේ පද සංඝඨනාව හෙවත් එහි වෛරම විසින් ඉස්මතු කරන්නේ එම නිම්න ගුණය බව මට හැඟේ. වියෝ දුකින් පීඩිත හිතකට අඳුර විසින් ගෙන එන සැනසීම,  යුගඳුර විසින් තවත් තීව්‍ර කර ලබා දෙනු නිසැකය. ඉර සඳ හා තරු  තමා ප්‍රේමාතුරව සිටි සමයේ දුටු ඉර හඳ තරු බවම සිතීමෙන් ම ඇති වෙන මනස්තාපය තරු නොනැග, සඳ නොනැග ඇතිවන යුග-අන්ධකාරයේ කාල අවකාශ රහිත ශූන්‍යතාවය විසින් ගිල දමනු ඇති බව සැනසීමකි. වසන්තය නිමා වී, කොවුල් නද නිහඬ වී, යථා-පුෂ්පිත තුරුහිස් නිරුවත් වී ඇතිවෙන සරතැස සතුටකැයි දැනෙන මොහොතක් 'එපා හිරු පායන්න' ඇසිය යුතුය. එවිට හිත නිම්න වේ, පාළු වේ, පීඩාවෙන් තොරවේ.

කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී, වියෝවෙන් ආතුර යුවජනයාගේ පිහිටට එන්නේ පීඩාවේ අන්තයේ පිහිටුවා ඇති සිය පදමාලාව සමගිනි.

ඇය රැයෙහි ඈ හමු නොවෙයි

මම ඇය අත්හළෙමි

එනිසා මම 'එපා හිරු පායන්න' අසමි.

හෂිත අබේවර්දන

2016-මැයි

( මෙම ලිපිය ‘‘සපු මල සුවඳම ය“ කෘතියට ඇතුළත් විය.)




‘එපා හිරු පායන්න‘ මුල් ගැයුම ආචාර්ය වික්ටර් රත්නායකයන්ගේ ය. ‘තීර්ථය - කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී ගීතාවලෝකනයේ‘ දී ගැයුම නව පරපුරේ දුමාල් වර්ණකුලසූරිය විසිනි.

 

දහසක් මල් පිපේවා..!!!

 තීර්ථය භාවමය රළ නඟන ගී ඉවුරේ අපි සැදී පැහැදී සිටින්නෙමු. ගී රස වින්දනයේ නව්‍ය ඉසව් සොයා අපේ පළමු මියැසි යාත්‍රාව දියත් කරන අගෝස්තු 20 වැනි දා රාත්‍රී 7 කණිසම, ඒ සොඳුරු මොහොත එළඹෙන තුරු බලා සිටින්නෙමු. ඒ කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී ප්‍රවීණ ගේය කාව්‍ය රචකයාණන් සමඟ ය. 

ගීත කලාව ආක්‍රමණය කළ ඇඟ මසට දැනෙන සංගීතයෙන් ඔබ්බට ගොස් හද, මනස ආමන්ත්‍රණය කරන ගීත සාහිත්‍යය පිළිබඳව වත්මන් සමාජයේ අවධානය යොමු කරවීම ‘‘තීර්ථය‘‘ ආරම්භයේ දී අපේ ප්‍රමුඛ අරමුණක් විය.

මේ වන විටත් සුභාවිත ගීතය පිළිබඳ මාධ්‍ය තුළ ද, සයිබර් අවකාශය තුළ සුවිශේෂ අවධානයක් යොමු වෙමින් පවතී. කතා බහ වෙමින් පවතී.

පසුගිය දිනෙක අපි නෙත් එෆ් එම් ගුවන් විදුලි අවකාශය තුළ සුභාවිත ගීතය සහ සපුතන්ත්‍රී ගීතය පිළිබඳ පැය එකහමාරක අරුත්බර කතා බහකට එක් වීමු. ඒ නෙත් Unlimited තුළිනි. අද සිටි එෆ් එම් සේවයේ කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී ශූරීන් සමඟ ගීතය පිළිබඳ වන පැය දෙකක කතා බහකි.


අපමණ සන්තුෂ්ටියකි. අපේ එක් අරමුණක් සඵල වෙමින් පවතී. සුභාවිත ගීතය, ගීත සාහිත්‍යයේ හැඩ රුව පිළිබඳ සමාජ කතිකාවක් ඇති වීම ඉතා වැදගත් ය.


දහසක් මල් පිපේවා..!!!

භාවමය රළ නඟන වින්දනීය ගී ඉවුරක ‘සපූ’ සමඟ

නලීන්, ප්‍රියංක සහ දිමුතු

‘තීර්ථය’ වූයේ භාවමය රළ නඟන සංගීතමය ඉවුරක ය.  ගීතය ම ආරම්මණය කරගත් ඉංජිනේරු  මිත්‍රයෝ එහි මීවිත පුරමින් සිටිය හ. මේ කතාව ඇරඹෙන්නේ එතැනිනි.

‘‘මට දිමුතු හමුවෙන්නෙ උසස්පෙළ පන්තියෙදි, 1990.ඉන්පස්සෙ අපි මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළු වෙන්නෙත් එකටම. නැවතිලා ඉන්නෙත් එකම බෝඩිමක. ඒ වගේ දීර්ඝකාලීන මිත‍්‍රත්වයක් අපි අතර තියෙන්නෙ. අපි කැම්පස් යාළුවො අවුරුද්දකට තුන්වතාවක් විතර හමුවෙනවා මධුසාදයක් එක්ක.ඒ මධුසාදයකදි මතුවුණ සංවාදයක් තමයි ‘තීර්ථය’ වැඩසටහන ආරම්භ කරන්න මඟපාදන්නේ.”

එලෙස හඬ අවදි කළේ ‘තීර්ථය’ සුභාවිත ගී රස වින්දන සංකල්පයේ හිමිකරුවන්ගෙන් කෙනෙක් වන නලින් මංචනායක යි.  ප්‍රවීණ ගේය පද රචකයකුගේ ගී නිර්මාණ එහි පසුබිම් කතා, ගීතයෙහි සංගීතයෙහි සුවිශේෂතා සහ  එහි ආධ්‍යාත්මික සමාජමය වටිනාකම් විවරණය කරමින් ප්‍රවීණ සහ නවක ගායක ගායිකාවන් සමඟ ඉදිරිපත් කරන වින්දනාත්මක ගී දැහැනක් ලෙස ‘තීර්ථය’ එහි සංවිධායක කමිටුව විසින් හඳුන්වාදෙනු  ලැබේ. මේ කර්තව්‍යයට උර දී සිටින අනෙක් දෙමිතුරන් ප‍්‍රියංක සමරකෝන් සහ දිමුතු ප‍්‍රදීප් පෙරේරා ය. මේ මිතුරෝ වෘත්තියෙන් ඉංජිනේරුවෝ වෙත්.  වෘත්තීය ජීවිතයට කොටු නොවී සාහිත්‍ය කලාව ඇසුරේ ජීවිතය විඳින්නට, ජීවිතය දකින්නට උද්‍යෝගී හදවත් ඇත්තෝ වෙත්.

තීර්ථයට මුලින්ම පිවිසෙන්නා ප්‍රවීණ ගේය පද රචක කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී ය. ඔවුන් අබියස ඔවුන්ගේම ගේ ය පද රචනා ගැයෙනු ඇරඹෙන්නේ අගෝස්තු මස 20 වැනි සෙනසුරාදා හැන්දෑවේ  7ට ය.  තැන, කොළඹ ආනන්ද විද්‍යාලීය කුලරත්න ශාලාව යි. සපූ විසින් විරචිත ගීත 20ක් ගැයෙන්නට නියමිත ය.
 
සුභාවිත ගී රසාස්වාදන වැඩසටහනක් ‘තීර්ථය’ලෙසින් අර්ථ දක්වන්නට යොමුවූයේ මන්දැයි මම මුලින්ම මේ සුමිතුරන්ගෙන් විමසා සිටියෙමි.


“තීර්ථය’ කියන්නේ තොටුපළට. එතෙර වෙන්න යාත්‍රාවක් එනතුරු නැවතී සිටින ස්ථානයට. අපේ යාත්‍රාව තමයි ගීතය, සංගීතය. සුභාවිත ගීතයේ, සංගීතයේ මිහිර විඳින්නට රසවින්දනයේ නව්‍ය ඉසව් සොයා ගමන් අරඹන්නට පදනමක් සැකසීම තමයි ‘තීර්ථය’ සුභාවිත ගී රසවින්දන වැඩසටහනේ මූලික පරමාර්ථය. ‘භාවමය රළ නගන වින්දනීය ගී ඉවුර’ ඒ තීර්ථයේ තේමා පාඨය.”

සපූගේ රචනා ගයන්නෝ සුනිල් එදිරිසිංහ, එඩ්වඩ් ජයකොඩි, දුමාල් වර්ණකුලසූරිය, මීනා ප්‍රසාදීනී වෙති. නාලක අංජන කුමාර විසින් වාදක මඩුල්ල මෙහෙයවනු ලැබෙයි. වැඩසටහනේ ගලායෑම ඇත්තේ අලුත් පරම්පරාවේ ප්‍රවීණ ගේය පද රචකයෙක් වන නිලාර් එන් කාසිම් අත ය. ඔහු ගීත ගැන ඒවා ලියූ කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී සමඟ සංවාදගත වෙමින් වඩා සජිවී හා ප්‍රසාංගික අද්දැකීමක් සහෘදයාට ලබා දෙනු ඇත.
 
ව්‍යාපෘති සැලසුම්, මෙහෙයුම්, ඉදිකිරීම් වැනි දෑ අතර සිර වූ ඉංජිනේරුමය ජීවිතයක සාහිත්‍ය කලා ඇසුරට ඉඩක් පාදා ගැන්ම පහසු කටයුත්තක් ද? විය නොහැකි ය. එසේ වී නමුත්, සියල්ල මුදල මත තීරණය වන සමාජ වටපිටාවක සුභාවිත ගී සරණියක පැටළෙන්නට මේ සා උනන්දුවක් මතුවන්නේ මන්දැයි ගැටලුවකි. එකී පැනය අරුමයක් නොවන බව ඔබ ද වටහා ගනු නියති.

‘‘අපි හැමෝම එක්තරා කාලයක සෞන්දර්ය විෂයක් ඉගෙනගත්තා. උසස් අධ්‍යාපනයෙදි අපි වෙනත් විෂය ක්ෂේත්‍රයන්ට යොමු වුණත් අපි තුළ ඉන්න රසිකයා මැරෙන්නෙ නැහැ. අපේ වෘත්තීය ජීවිතයේ යම් යම් සීමාවන්වලට කොටුවෙන්න සිද්ධවුණත් අප තුළ ඉන්න රසිකයා අපේ ජීවිත ඒකාකාරී වෙන්න නොදී ජීවිතය රසවත් කරනවා. ගීතය, සංගීතය විඳින්න, ඒ ගැන කතා කරන්න අපි හැමෝම එක වගේ කැමතියි. ඒ නොමියදෙන, නොවියළෙන රසිකත්වය තමයි මේ වැඩේට අපිව පොළඹවන්නේ.

අර්ථවත් පද රචනාවන්, මිහිරි ගී තනු, අපූරු හඬ පෞරුෂයන් එක්ක ගීතය හරහා ජීවිතය වින්ද පරපුරක් අපි. අපේ ජීවිතයට ගීතයෙන් බොහෝ දේ ලැබුණා. ආදරය කරන්න, ආදරයේ බිඳවැටීම් දරාගන්න, විරහව විඳින්න, සමාජය විනිවිද දකින්න, සමාජ යහපත වෙනුවෙන් වැඩ කරන්න අපිට ගීතයෙන් පන්නරයක් ලැබුණා. නමුත් අද ඒ විඳීමට ඉඩක් නැහැ.  අද තරුණ පරපුරට ඒ අවස්ථාව අහිමිවෙලා තියෙනවා. වාණිජ අරමුණු ප්‍රමුඛ වුණ මේ සමාජයේ සාහිත්‍ය කලා නිර්මාණයක අර්ථසම්පන්න බව, වින්දනාත්මක බව යටපත් වෙලා මතුවෙන්නෙ කොයිතරම් දුරට විකිණෙනවද, විකුණනවද කියන කාරණය. තවත් පැත්තකින් ඇඟ මසට දැනෙන සංගීතයට වැඩි අවධානයක් යොමු වෙලා තියෙනවා. හදවත, මනස තෘප්තිමත් කරන, සංවේදී කරන ගීත බිහිවෙනවා හරිම අඩුයි. අසංවේදී සමාජයක් බිහිවෙන්න සාහිත්‍ය කලාවේ මේ පිරිහීමත් බලපානව කියල අපි හිතනවා. හොඳ ගීත රස විඳින්න යම් පෙළඹවීමක් ඇති කරන්න, සමාජය තුළ ඒ ගැන කතිකාවක් ඇති කරන්න, සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ යටපත්ව යන අපේ ප්‍රවීණ ගේය පද රචකයන්ගේ භුමිකාව යළි මතු කරන්න තීර්ථය අත්වැලක් වේවි කියල හිතනවා. මේ අදහස් තමයි සුභාවිත ගී වැඩසටහනක්  කරන්න අපිව යොමුකරන්නෙ. ”

කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී

‘හදේ කොතැනක හෝ හිඳී ඔබ’, ‘පාට දේදුණු සේදීලා’, ‘එපා හිරු පායන්න’, ‘නිදුකාණනේ’, ‘මලින් මලට ඉගිළුණාට’, ‘මල් මාලතී ලතා’, ‘දෑත දෙපා ළඟ ගිගිරි සරින්’, ‘මිදුලේ වැළි මාලිගාව’……. මා අතිශයින් ප්‍රිය කරන ගී රැසක් ම ලියා ඇත්තේ මේ මිනිසා නොවේදැයි සිතමින් මම ඔහු ඉදිරියේ අසුන් ගෙන සිටියෙමි. ඒ ‘තීර්ථය’ පළමු පියවර සමඟ සම්බන්ධ වන ප්‍රවීණ ගේය පද රචක කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රීන් ය. 70, 80, 90 දශකයන් තුළ සුනිල් – සපූ – රෝහණ, එඩ්වඩ් – සපූ – රෝහණ ත්‍රිපුද්ගල සුසංයෝගයෙන් නිමැවුණු අපූර්ව ගී ගොන්න රස විඳි අපට සපුතන්ත්‍රී ආගන්තුක නොවේ.

ගේය පද රචකයින් අතර හෘද සංවේදී ගී රැසක් නිර්මාණය කරමින් සුවිශේෂ අනන්‍යතාවයක් පිළිබිඹු කරන ඔහු ගීත රචනා කලාවට ප්‍රවේශ වූයේ කෙලෙසදැයි දැන ගැනීමට රිසි වූයෙමි.

‘‘මම පාසල් දිවියෙදිත් නිර්මාණකරණයේ යෙදුණා. එතනින් ලැබුණු ආලෝකය තමයි බලපෑවෙ. පාසලින් ඉවත්වෙලා කොළඹට ඇවිත් ජීවිතේ බොහෝ හැලහැප්පීම්වලට මුහුණ දීලා, රැකියාවත් නැති වෙලා, ජීවිතය පරිහානියට පත්වෙලා තිබුණු අවස්ථාවක ආපහු ජීවිතය වැළඳගන්න මට උදව් කරන්නෙ ගීතය. ගී පද රචකයෙක් විදියට මම මුලින්ම ගීත ලියන්න පටන්ගත්තෙ 1971 දි විතර. ඒ කාලෙදි තමයි මං සුදර්ශියට එන්නේ. ඒ එනකොට සුදර්ශියෙ සංගීත වැඩසටහනක් සඳහා රිහසල් එකක් යනවා. එතනදි මගේ ගීත රචනා ලියන්නට තිබුණු ආශාව මතුවුණා. දයානන්ද ගුණවර්ධන මාව උනන්දු කළා.
සුදර්ශියෙදි හමුවුණු රෝහණ, එඩ්වඩ්, සුනිල්, කුලරත්න ආරියවංශ සහ මම, අපි එකතුවෙලා ගොඩක් ගීත නිර්මාණය කළා. මුල්ම ගීතය ලිව්වෙ රෝහණ වීරසිංහ වෙනුවෙන්. සුනිල් ගෙ ගී තැටියකට ගීත හතරක් ලිව්වා. ඒ තමයි සුනිල් වෙනුවෙන් ගී ලියූ පළමු අවස්ථාව. ඉන්පසුව සුනිල් ගේ හැම ගුවන්විදුලි වැඩසටහනක් වෙනුවෙන්ම ගීත ලිව්වා. ඒ මුල් යුගයේදී මට හුඟක් ආරාධනා ලැබුණෙ ප්‍රේම ගීත ලියන්න. ඒ අනුව මා අතින් වැඩිපුර ලියවුණේ ප්‍රේම ගීත. ඒ ගීත ජනප්‍රිය වෙලා ටික කාලයක් යද්දි මට ම වැටහුණා, කොටුවීම හොඳ නෑ ගීතයෙන් මීට වඩා යමක් කළ හැකි නම් හොඳයි කියල. ඉන්පසුව මම විරෝධාකල්ප ගීත, සමාජ යථාර්ථය අත්දකින විදියෙ ගීතවලට යොමුවුණා. ඒ ගීතත් ජනප්‍රිය වුණා. ජනතාව වැළඳගත්තා. ගුවන්විදුලියේ කාර්ය මණ්ඩලයේ සහය මට ලැබුණා. කේ.ඩී.කේ. ධර්මවර්ධන, මඩවල එස් රත්නායක, ඩෝල්ටන් අල්විස් වගේ ප්‍රවීණයන්ගෙන් මට සහය ලැබුණා. සුනිල් එදිරිසිංහ, එඩ්වඩ් ජයකොඩි වගේ ගායන ශිල්පීන් මගේ ගීතවලට විශේෂ කැමැත්තකින් ගායනා කරන්න ඉදිරිපත් වුණා. රෝහණ වීරසිංහ ගේ  තනු නිර්මාණ ඒ ගීතවලට විශාල සාධාරණයක් ඉෂ්ට කළා. ප්‍රේම ගීත වගේම සමාජ යථාර්ථය ඇතුළත් ගීතත් නිර්මාණය කරමින් ගීත රචනා කලාවේ ඉදිරියට යන්න මට අවස්ථාව ලැබුණෙ ඒ විදියට. ”
 
අද සුභාවිත ගීතයේ පිරිහීමක් ඇතැයි දසතින් අසන්නට ලැබේ. ‘‘ඔබ වැනි ප්‍රවීණයින්ගේ නිහඬවීමත් මේ පිරිහීමට හේතුවක් වෙන්න බැරිද?” මම සපූ වෙතින් විමසා සිටියෙමි.

‘‘හොඳ ගීත කලාවක් ලංකාවෙ තිබුණා. ඒ ගීත කලාව ක්‍රමානුකූලව පිරිහීමට ලක්වුණා. විශේෂයෙන් ගීතය ජනප්‍රිය වෙළඳ භාණ්ඩයක් වීම තමයි ඒ පිරිහීමේ ආරම්භය. අපි ඒ කාලෙ කොහේ කොතැන ගියත්, මොන දේ කළත් ඒ හැම තැනකදිම අත්දැකීමක් බලාපොරොත්තුවෙන් හිටියෙ. ඒ අත්දැකීම් ඇසුරෙන් තමයි ගීත නිර්මාණය වුණේ. අද ඒ තත්වය නැහැ. එකම විදියෙ තේමාවන්, එකම වචන, එකම ආකාරයේ ප්‍රේම ගීත තමයි නිර්මාණය වෙන්නෙ. විවිධ අත්දැකීම් නැහැ. භාෂාව පොහොසත් නැහැ. හැදෑරීමකින් තොරව ඔහේ ලියන බවක් තමයි පේන්න තියෙන්නෙ.  ගී තරු බිහිකිරීමෙන් ගීත ක්ෂේත්‍රය දියුණු කරන්න බැහැ. ප්‍රවීණයන්ගේ ගීත ගායනා කරලා එක රැයින් ජනප්‍රිය වෙන ගී තරු ඉක්මණින්ම සමාජයට අමතක වෙලා යනවා. ඒ තමන්ගේම අනන්‍යතාවයක් ගොඩනඟාගෙන, හොඳ නිර්මාණ කරමින් ක්ෂේත්‍රෙය් රැඳී  සිටින්නට උත්සාහ නොදරන නිසා.
ප්‍රවීණයින් හොඳ නිර්මාණ බිහිකරල තියෙනවා. අදටත් ඒ නිර්මාණ පවතිනවා. ඒ සුභාවිත ගී කලාව ඉදිරියට ගෙනයන්න අද පරපුරත් එවැනිම කැපවීමකින් කටයුතු කළ යුතුයි කියල මං හිතනවා.”
 
‘මිනිසා සුවඳයි මල සේ ’, ‘නිදුකාණනේ ’, ‘ළඳු ඕවිටි කළල් මතින් ’… වැනි මානව හිතවාදී ගීත රැසක් ලියූ සපුතන්ත්‍රී යුද්ධය පැවති කාලයේ රණවිරු ගීතයක් ලෙස උත්කර්ෂයට නගමින් යුද්ධයට ධෛර්යය දුන් ගීතයක් ලියුවේ කෙසේදැයි යන්න කලක් තිස්සේ මා තුළ පැන නැගුණු ගැටලුවකි. එකී ගීතය වන ‘රන් මලක්’ ලාංකේය  සමාජය තුළ භාවිතවුණු ආකාරය පිළිබඳව මා සිත පැවති විරෝධාකල්පය, සාංකාබර හැඟීම මම සපූ ඉදිරියේ දිග හැරියෙමි.

‘‘රන් මලක් ගීතය ලියවෙන්නේ අසූව දශකයේ අවසන් භාගයෙදි මට මතක හැටියට. වඩමාරච්චි සටනෙදි හමුදා සේවයේ උන්නු මගේ සමීපතම මිතුරන් දෙන්නෙක් නැති වුණා. ඒ අවමංගල්‍යයන්ට සහභාගි වෙලා, පුදුමාකාර වේදනාවකින් මං ගෙදර ආවෙ. ඒ රැයක තමයි මේ ගීතය ලියවුණේ. මගේ ඒ මිත්‍රයන් ඇතුළු හමුදා සෙබළුන්ගෙ කැපවීම, පරිත්‍යාගය අගය කරන්නයි මම මේ ගීතය ලිව්වේ. පසුකාලෙක දේශපාලන උවමනා එපාකම් මත රන් මලක් ගීතය පාවිච්චි උණා. හමුදාවට සෙබළු බඳවගන්නත්, සෙබළුන්ගේ ධෛර්යය වඩවන්නත් මේ ගීතය යොදා ගත්තා. මාධ්‍ය මඟින් මේ ගීතයට ලොකු අවධානයක් ලැබුණා. නමුත් ඇත්තටම මම මේ ගීතය ලිව්වෙ සෙබළුන්ගෙ කැපවීම අගය කරන්න මිස, යුද්ධය සාධාරණීකරණය කරන්න නෙවෙයි.”
 
‘තීර්ථය’ ගී රසවින්දන වැඩසටහනට සම්බන්ධ වන මුල් ම ගේය පද රචකයා ලෙස සපූ, ‘තීර්ථය’ දකින්නේ කෙලෙසදැයි විමසීම ද මගේ සංවාදයේ එක් අරමුණක් විය. අතීත, අනතීත වග විත්ති, සතුටු සාමිචී කතා අතරතුර මම ඒ සඳහා ද ඉඩක් පාදා ගතිමි. 

‘‘තීර්ථය වැඩසටහන ගී පද රචකයින්, රසිකයින් වගේම විචාරකයින් සම්බන්ධ කරගෙන ගීතය ගැන කතාබහ කරමින්, දැනුවත් කරමින්, රසවත් කරමින් ගීතය විඳින්නට සලස්වන වැඩසටහනක් බව මට දැනගන්නට ලැබුණා. ඒ ගැන මට ගොඩක් සන්තෝෂයි. ඒ මොකද හොඳ බුද්ධිමත් රසික පරපුරක් හදන්නට පුළුවන් මේ මාර්ගයෙන් විතරයි. අද බිහිවෙන, මාධ්‍ය මගින් ජනප්‍රිය කරවන බොහෝ ගීත එක්ක මෙවැනි රස විඳීමකට යන්න අමාරුයි. පැරණි ගීත අදටත් මිනිසුන්ගේ මතකයේ තැන්පත් වෙලා තියෙනවා. අදටත් රස විඳිනවා. ඒ ගීත හරහා අද පරපුරටත් ඉගෙනගන්න බොහෝ දේ තියෙනවා. ප්‍රවීණ ගී පද රචකයෙක්, ප්‍රවීණ සංගීත ශිල්පීන්, ප්‍රවීණ ගායක ගායිකාවන් වගේම නව පරපුරේ ගායක ගායිකාවන් සම්බන්ධ කරගෙන කරන තීර්ථය වැඩසටහන පිරිහීගෙන යන ගීත කලාව ගොඩනඟන්නට මහඟු අත්වැලක් වෙයි කියල මං තරයේ විශ්වාස කරනවා.”
 
‘තීර්ථය’ පිටපත ලියන්නේ ද, වැඩසටහන මෙහෙයවන්නේ ද නිලාර් එන් කාසිම් විසිනි. නිලාර් සමඟ කළ කෙටි සංලාපයක මගේ ප්‍රමුඛ අවධානය යොමු වූයේ ගේය පද රචකයාගේ භූමිකාව කෙරෙහි ය.

‘‘පොදුවේ අපි පිළිගන්නවා ගීතය කියන්නේ සාමුහික කලාංගයක් කියල. ගීත රචකයා, ගායකයා, සංගීතඥයා සහ වාද්‍යවෘන්දය කියන මේ සියලුම අයගේ දායකත්වයන් එකතු වෙනවා. හැබැයි ගීතයට හැඩය දෙන්නේ පද රචනයෙන්.
ගේය පද රචකයාගේ ප‍්‍රධානතම මෙවලම භාෂාව. භාෂාව පදනම් කරගෙන තමයි ඔහු පද රචනය ගොඩනගන්නේ. අපි දන්නවා අපේ ජ්‍යෙෂ්ඨ ගේය පද රචකයින් භාෂාව භාවිත කළ සංයමය. නමුත් අද වෙළඳපළ ඉල්ලූම මත නිර්මාණ කරන ගීත රචකයින්ගේ භාෂා පරිචය සහ ගීත සාහිත්‍යය පිළිබඳ හැදෑරීම අඩුයි. ගීත රචනාවක් පරිපූර්ණත්වයට පත්වීමේ දී භාෂාව භාවිත කළ යුතු ආකාරය, කුමන ආකාරයේ ක‍්‍රමෝපායන්ද අනුගමනය කළ යුත්තේ කියා ගීත රචකයා දැනගත යුතුයි. ගීතය සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් බවට පත්වීමේදී ඊට එක්වන උපමා රූපක හා සෙසු අලංකාර භාවිත කළ යුතු ආකාරය පිළිබඳ දැනුවත් විය යුතුයි. විවාදයකට තුඩු දෙන මාතෘකාවකදී භාෂාව යොදා ගතයුතු ආකාරය පිළිබඳව ඔහු සංවේදී විය යුතුයි.”
 
වර්තමානයේ බොහෝ ගේය පද රචකයන් තරුණ පරපුර වසඟයට ගෙන, රිගින්ග් ටෝන් හරහා මුදල් මැවිය හැකි ගී පද බැඳීමට යොමුව ඇත්දැයි සැක සිතෙන තරම් ය. මේ ගීත රචකයින් සපයන්නේ ඉල්ලුම අනුව සැකසුණු නිර්මාණ ද?
ඒ පිළිබඳ ව නිලාර් දක්වන අදහස මෙබඳු ය.

‘‘ඉල්ලුම අනුව සැපයුම කිරීමම ද නිර්මාණකරුවාගේ කාර්යභාරය කියා සිතන්න අවශ්‍යයි. සමාජය වෙනස් කළේ කලා ශිල්පීන්, නිර්මාණ ශිල්පීන්. අපට හැකියාව තිබිය යුතුයි වෙළඳපළ තරඟය තුළදී යහපත් ප‍්‍රවණතා ජයග‍්‍රහණය කරවන්න. හැබැයි අපේ රටේ එහෙම ක‍්‍රියාකාරිත්වයක් නැහැ. මිනිසුන්ගේ රසඥතාව ගොඩනගන වැඩපිළිවෙලක් නැහැ. හරවත් දේ මාකට් කරන්නඅවශ්‍ය සමාජ සාධක නිර්මාණය කරන්න, පසුබිමේ ස්ථරයක් ක‍්‍රියාත්මක වෙන්නෙ නැහැ.
සිවිල් සමාජය නිහඬව ඉන්නා තෙක් විවිධ අසාධාරණකම් අපේ ඉහටත් උඩින් යනවා. පසුගිය දශක ගණනාවක් තුළ එය සිදුවුණා. නමුත් අපි දැක්කා පසුගිය කාලයේ දේශපාලනයෙදි සිවිල් සමාජය ශක්තිමත් වූ විදිහ. මේ දේ මේ ආකාරයටම කලා ක්ෂේත‍්‍රය තුළත්, නිර්මාණ ක්‍ෂෙත‍්‍රය තුළත් සිදුවිය යුතුයි. පාඨකයා හෝ ශ‍්‍රාවකයා හුදෙක් නිශ්ක‍්‍රීය පුද්ගලයෙක් විය යුතු නැහැ.”
 
නිලාර් ‘තීර්ථය’ ගී රස වින්දන වැඩසටහනේ තීරණාත්මක ගමන් සගයෙකි. තීර්ථ යාත්‍රිකයෙකි. ‘තීර්ථය‘ සමග මේ සමීප සබැඳියාවට සුවිශේෂ හේතුවක් වේ දැයි විමසීමට සිත් විය. ඔහු සංවාදය නැවතුණු තැනින් ඉදිරියට යාමට ප්‍රවේශ දොරටුවක් ලෙස මගේ පැනය භාර ගත්තේය.

‘‘මට ඇත්තටම තියෙන්නෙ කළින් පිළිතුර නතර කළ තැන ඉඳන් පටන්ගන්න. මම ඒ යෝජනා කළ සිවිල් සමාජයීය ක‍්‍රියාකාරිත්වය මල්ඵල ගැන්වීම පිළිබඳ විශ්වාසය තමයි මෙතන දැල්වෙන්නෙ. තීර්ථය වැඩසටහනට මුල් වුණු මිතුරන් තිදෙනා මාත් එක්ක මේ ගැන සාකච්ඡා කළා. ඔවුන් දරණ මතවාදය සහ මම දරණ මතවාදය එකට පෑහුණා. ඒ තුළ අපට එකඟවෙන්න මිසක් විරුද්ධ වෙන්න කිසිම කාරණයක් තිබුණෙ නැහැ. ඔවුන් එක්ක අත්වැල් බැඳගැනීම ගැන මට කිසිම ප්‍රශ්නයක් තිබුණේ නැහැ.
සංගීත ක්ෂේත‍්‍රයේ සිදු වී ඇති පරිහානිය කම්මුලේ අත ගසාගෙන කල්පනා කරනවා වෙනුවට, අපි මේ පරිහානිගත ගමන් මග වෙනස් කරමු. සමාජය තුළ රසිකත්වය වර්ධනය කරමු. ඒ සඳහා සුබවාදීව පෙළ ගැසෙමු කියන කාරණය තමයි මේ ‘‘තීර්ථය’’ වැඩසටහනේ යටිපෙළ සමඟ ගොඩනැගෙන්නේ. මේක හොඳ ආරම්භයක්. මමත් හුදෙක් ආගන්තුක ශිල්පියෙක් බවට පත් නොවී ඔවුන් හා කරට කර මෙම කර්තව්‍යයට සම්බන්ධ කොටස්කරුවකු වීමට සැමවිටම උත්සාහ කරන්නේ ඒ නිසයි.”
නිලාර් එසේ කීවේ ඉතා අපේක්ෂාසහගතවයි.

සංවාද සටහන – තරුරසී

http://www.radiogagana.com/2016/07/27/theerthaya-with-lyririst-ku/

කාට අහිමි වුණත් සාදු මල් පිපියන් සැමදා...

සිරි කාලකණ්ණි

ප්‍රේමය හේතු කොටගෙන විඳින්නට සිදුවන අත්දැකීම් නානාප්‍රකාර ය. සංකීර්ණ ය. උනුනට ඇලුම් කරන යෞවන යෞවනියෝ ප්‍රේමවන්තයෝ වෙති. නමුත් සමහරවිට පෙම්වතුන් තම පෙම්වතිය හැර දමා යන්නේ ය. පෙම්වතියන්ද එසේම තම පෙම්වතා හැර දමා යන්නීය. වරෙක රත්න ශ්‍රී විජේසිංහයන්ගේ මිත්‍රයකුගේ පෙම්වතියක් ඔහුව හැර දමා ගියාය. එසේ හැර දැමීමට හේතු වූයේ ඇය බෙහෙවින් බාහිර අලංකාරයට, ආටෝපයට කැමැති තැනැත්තියක වීමත්, ඇයගේ පෙම්වතා එවැන්නකු නොවීමත් ය. මෙම අත්දැකීම මූලික කොටගෙන ‘සිරි කාලකණ්ණි’ නම් ගීතය රචනා විය. ‘සුදු නෙළුම ගී පද සරණියෙහි අන්තර්ගත මේ ගීතය ගායන ශිල්පී කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ විසින් ගායනා කරනු ලබයි.

අජානේය ස්කූටර තුරඟා පිට වඩිනා
කුමාරියනි වාත වේගයෙන් ඉගිලෙනු කොතැනා
බදා හිමි දෙවුර එසවී පුරවර සිරි බලනා
විලාසයට නුඹේ කිරුළ බිම වැටෙයි ද සිතුණා

සූසැට ශිල්පය උගෙනා පාරගතව ගියෙනා
පාරේ වැඩට හවුල් වෙන්න උදැල්ල මට ලැබුණා
මා ගත ඩා බිඳු හඳුනා සදය සිනා නගනා
ප්‍රේමවන්ති විලවුන් ගෑ ලේන්සු පට සිඹිනා

සදාකල්ම පෙම්වතුන්ගේ සිහින පුරා පිපෙනා
උදුම්බරා මලක් තියේ ආදරයයි කියනා
රෑ තුන්යම සුවඳ උලා උදැසනින් මැකෙනා
කාට අහිමි වුණත් සාදු මල් පිපියන් සැමදා

ගායනය - කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ
ස්වර රචනය - රෝහණ වීරසිංහ
පද රචනය :රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ

ජාතක කතා පුවත මූලාශ්‍ර කරගන්නා ගීත රචකයා නූතන පුවතක් අප හමුවට ගෙන එයි. මෙහි සඳහන් තරුණයා උගතෙකි. 

සූසැට ශිල්පය උගෙනා පාරගතව ගියෙනා

යන්නෙන් කියවෙන්නේ එයයි. එහෙත් ඔහුට උගත්කමට සරිලන රැකියාවක් නොලැබේ. ඔහු මාර්ගයේ වැඩ කරන කම්කරු රැකියාවක යෙදෙයි. ඔහු පාරේ වැඩ කරමින් සිටින අතර සිය පුරාණ ප්‍රේමවන්තිය ඔහුව පසුකරමින් යන්නේ අජානේය ඉස්කූටරයක නැගීය. ඇය තම නව ප්‍රේමවන්තයා සමඟ යන අයුරු මුලින් කී තරුණයාගේ ඇස ගැටේ. ඔහු සිය අතීත ප්‍රේමවන්තිය පිළිබඳ මෙලෙස සිතයි.

බදා හිමි දෙවුර එසවී පුරවර සිරි බලනා
විලාසයට නුඹේ කිරුළ බිම වැටෙයි ද සිතුණා

අතීත ප්‍රේමවන්තියට අප කථකයා ආයාචනය කරන්නේ ‘ඇගේ කිරුළ රැකගන්නා ලෙස’යි. එය ව්‍යංග්‍යර්ථ දනවන්නකි. එම ඉල්ලීම තුළ ඇත්තේද ප්‍රේමය ම වේ.

සිය අතීත ප්‍රේමවන්තිය පිළිබඳ කථකයා තුළ පහළවන්නේ යහපත් සිතිවිලි ම වුව ද ඇය ඔහු වෙත හෙළන්නේ සෝපහාස බැල්මකි. 

මා ගත ඩා බිඳු හඳුනා සදය සිනා නගනා

සදය සිනාවක් මුවට නංවාගන්නා ඇය සුවඳ විලවුන් මුසු ලේන්සුපට සිඹිමින් සිය අතීත ප්‍රේමවන්තයා වෙත රිදුම් ගෙන දෙන්නට තරම් පෙළඹෙයි. සුවඳ විලවුන් මුසු ලේන්සුව සිඹගන්නේ ඩා බිඳුවල ගඳින් මිදෙන්නට ය. මේ සියල්ල අතීත ප්‍රේමවන්තයාට හොඳින් දැනෙන්නට වෙයි.

මෙම ගීතය රචනා කිරීමේ දී ජාතක පොතෙහි එන දීර්ඝතම ජාතක කතාව වූ ‘උම්මග්ග ජාතකයෙහි’ සිරි කාලකණ්ණි නම් අතුරු කථා පුවතින් මෙම ගීතය සඳහා මූලාශ්‍ර කොටගෙන කිසියම් ආලෝකයක් ලබා ඇති බව පෙනී යයි. සිරි කාලකණ්නි කතාවේ සඳහන් පරිදි එක්තරා කලෙක දිසාපාමොක් ඇදුරුතුමන්ගේ හොඳම ශිෂ්‍යයා බවට පත්වන්නේ පිංගුත්තර නම් මානවකයා වේ. ඇදුරුතුමන් ගුරුකුල සිරිත රකිමින් ස්වකීය වැඩිවිය පැමිණි රූ සම්පන්න දියණිය පිංගුත්තරට විවාහ කර දෙයි. ජාතක කථාවේ එන පිංගුත්තර විවාහයට අකමැති ය. රූමත් කුමරියට ඔහු ආකර්ෂණය වන්නේ නැත. ගුරු සිත නොරිදවා ඇදුරිදුගේ දියණිය ද විවාහ කොටගෙන වන මැදින් පිංගුත්තර මියුලු නුවර බලා පිටත් වේ.

මියුලු නුවරට ළඟා වෙද්දී පිංගුත්තරට අධික කුසගින්නක් දැනෙයි. ඔහු මියුලු නුවර අසලැති දිවුල් ගසකට නැග දිඹුල් කඩා කන්නට වෙයි. කුමරිය ගස මුල හිඳ තම ස්වාමියා දිඹුල් කනවා දැක තමන්ටත් දෙන ලෙස ඉල්ලුවද ඔහු ඇයට බැණ බැදී උවමනා නම් ගසට නැඟ දිඹුල් කඩා කන ලෙස පවසයි. කුමරිය කුසගිනි බැවින්ම ගසට නැඟ දිඹුල් කන්නට වෙයි. එම අවසරයෙන් පිංගුත්තර කටුරොදවල් ගෙන ගස මුල දමා පැන යයි. මෙම ස්ථානය පසුකර යන රජතුමා ඇයගෙන් තතු විමසා ඇය තම අගබිසෝ තනතුරට පත්කර ගනියි. දිඹුල් ගසේදි හමු වූ බැවින් ඇයට ‘උදුම්බරා’ නමින් නම් තබයි. මෙය අතුරු කථාවේ සාරාංශයයි.

සියලු රිදවුම් මැද ඔහු වඩ වඩා දයාර්ද වේ. ප්‍රේමවන්තයන්ගේ සිහිනවල උදුම්බරාවන් සදාකාලයේම ජීවත් වන බව කථකයා පවසයි. එහෙත් උදුම්බරා මලක සුවඳ රාත්‍රී තුන් යම උලා දැමූ විට ඉතිරිවන්නේ කුමක්ද යන්න ප්‍රශ්නයකි. රාත්‍රී මලක් විකසිත වන්නට පෙර සුවඳ ද එකතු කරයි. එසේ එක්තැන් කරගත් සුවඳ ද සමඟ උදෑසන මලක් අසිරිමත් ව විකසිත වෙයි. සොබාදහමේ මෙකී සත්‍යය ගේය පද රචකයා මෙලෙස දකියි. 

රෑ තුන්යම සුවඳ උලා උදැසනින් මැකෙනා
කාට අහිමි වුණත් සාදු මල් පිපියන් සැමදා

එහෙයින් විකසිත වනවා වෙනුවට රුවට පිපුණු උදුම්බරා මලට සිදුවන්නේ උදෑසනින් මැළවී යාමට ය. අවසානයේ ඇයට අහිමි වීම පමණක් ඉතිරි වන්නට බැරි නැත. අවසානයේ කථකයා සිදු කරන ප්‍රාර්ථනය විසින් ඔහු සතු සැබෑ ප්‍රේමයේ තරම කියාපායි. හැරගිය ප්‍රේමවන්තිය දෙස මෛත්‍රීයෙන් බලමින් ඇයට යහපතක්ම වන්නට ප්‍රාර්ථනා කිරීමෙන් මෙම ගීතය උතුම් මානව ගුණ ප්‍රකට කරයි. 

උපුටා ගැනීම
අරුණ වේරගලගේ ‘අත්දැකීම්, ගීතය සහ රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ’ කෘතිය (87 - 90 පිටු) 

තීර්ථය - භාවමය රළ නගන වින්දනීය ගී ඉවුර
පළමු සංගීත යාත්‍රාව දියත් කිරීම - කුමාරදාස සපුතන්ත්‍රී සමඟ
අගෝස්තු මස 20 දින සවස 7.00 ට ආනන්ද විදුහල් කුලරත්න ශාලාවේදී
සුනිල් එදිරිසිංහ, එඩ්වඩ් ජයකොඩි, දුමාල් වර්ණකුලසූරිය, මීනා ප්‍රසාදිනී
නාලක අංජන කුමාරගේ සංගීතයෙන්, නිලාර් එන්. කාසීම්ගේ මෙහෙයවීමෙන්

www.theerthaya.info, www.theerthaya.com, මුහුණු පොත